Sơ đồ đấu dây motor 1 pha chuẩn nhất hiện nay

Sử dụng sơ đồ đấu dây motor 1 pha khi bạn đã xác định được cuộn đề, trong đó cuộn nào là cuộn chạy để có thể đấu tụ khởi động vào không phải là chuyện đơn giản. Nhất là gặp trường hợp hồ sơ thông tin cũng như lý lịch của motor bị mất, phai mờ không còn dấu vết thì việc đấu điện sẽ rất khó khăn, thậm chí nếu đấu sai còn gây cháy motor. Vậy nên hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn cách đấu dây motor 1 pha cho hoạt động hiệu quả nhất.

1. Khái niệm về motor 1 pha

Trước khi đi vào sơ đồ đấu dây motor 1 pha, mời bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sơ lược về motor 1 pha nhé! Đây là loại động cơ mà cuộn dây quấn stato chỉ có duy nhất 1 cuộn dây pha. Nguồn cấp của loại động cơ này chính là 1 dây pha cùng với 1 dây nguội. Khi chỉ có 1 cuộn dây pha thì động cơ sẽ không hoạt động được nữa. Cho nên, để có thể mở máy được thì bắt buộc bạn phải có cuộn dây pha.

Motor 1 pha có cấu tạo bao gồm 2 phần chính là phần tĩnh và phần quay. Hai bộ phận này chỉ hoạt động khi có dòng điện xoay chiều chạy vào.

2. Sơ đồ đấu dây motor 1 pha

Sử dụng motor 1 pha thì bạn nhất định phải biết được cách xác định đầu dây của motor 1 pha. Bởi vì có như vậy thì bạn mới biết được tụ nào là tụ đóng vai trò khởi động. Nếu như không biết đích xác dây nào và cách đấu ra sao thì có thể làm cháy Motor. 

Thông thường, các motor 1 pha sẽ có 4 cuộn dây và 5 đầu dây tương ứng với điện trở R, S, Hi, Me, Lo. Trong đó, R là dây chạy, S là dây dùng để khởi động. Hi chính là dây tốc độ cao trong motor 1 pha, còn Me là dây có tốc độ trung bình. Cuối cùng, dây Lo là dây có tốc độ chạy chậm nhất.

3. Xác định đầu dây trong động cơ 1 pha

Cách xác định đầu dây motor 1 pha được tiến hành như sau:

• Bước 1: Dùng đồng hồ VOM để đo điện trở trên toàn bộ 10 cặp điện trở của 5 đầu dây motor điện 1 pha. Khi đó, R và S thường là cặp dây có điện trở đo được lớn nhất. Như vậy, bước đầu các bạn đã xác định được có 2 dây.

• Bước 2: Xác định dây R và S bằng việc đo điện trở của 3 sợi dây còn lại. Sau đó, bạn đem so sánh với 2 dây R, S xem dây nào có điện trở cao nhất thì đó chính là dây R. Dây có điện trở thấp hơn 1 chút thì đó chính là dây S.

• Bước 3: Tiến hành đo điện trở của 3 dây còn lại và sau đó so sánh với dây R xem dây nào có được điện trở lớn nhất thì đó chính là Lo. Nếu nằm ở mức trung bình thì đó là dây Me, còn thấp nhất sẽ là dây Hi. 

Nếu các đầu ra của động cơ 1 pha bị mất số đánh dấu cực tính, chúng ta sẽ xác định được cực tính của chúng theo các cách như sau:

a) Cách đấu motor 1 pha 2 tụ dùng VOM để dò từng cặp dây và dây đề

Dùng VOM ở mức ohm để dò từng cặp dây, nếu cặp dây nào có điện trở nhỏ hơn hoặc xảy ra hiện tượng nạp xả bởi tụ, đồng thời các đầu dây liên hệ đến hợp chứa tụ khởi động, trong đó ngắt điện ly tâm thì chắc chắn cặp đó là dây đề.

Đối với động cơ 1 pha bao gồm có 4 dây ra, sau khi ra xác định 2 dây là cuộn đề và 2 dây còn lại là cuộn chạy thì ta tiến hành đấu dây cho động cơ có thể hoạt động như sau: Dùng 1 đầu cuộn đề và 1 đầu cuộn chạy để đấu chung lại cho nó ra 1 đầu nguồn. Đầu còn lại của cuộn đề bạn hãy đấu vào tụ (kapa) rồi đấu vào vít ly tâm (bên trái bụng) rồi đấu tiếp vào đầu dây của cuộn chạy còn lại ra thêm 1 đường dây nguồn nữa. 

Sau khi motor đã ra được 2 dây nguồn thì tiến hành đấu nguồn điện xoay chiều 220V vào để giúp động cơ hoạt động. Muốn đổi chiều quay của động cơ thì bạn chỉ việc đổi 2 dây cuộn đề lại với nhau là được.

Đối với động cơ 1 pha bao gồm có 6 đầu dây ra, sau khi xác định pha đề xong, bạn hãy đấu dây của động cơ theo cách đấu vận hành cùng với nguồn điện 220V.

Đóng điện cấp nguồn giúp cho động cơ khởi động nếu:

• Động cơ khởi động một cách bình thường, chứng tỏ 2 cặp dây pha chạy đã được đấu đúng với theo thứ tự 1 2 đấu với 3 4. Tiếp đến, đầu 2 đấu với đầu 3, đầu 1 và đầu 4 chạy ra nguồn.

• Nếu động cơ không thể khởi động được thì chứng tỏ việc đấu nối tiếp 2 cuộn chạy sai. Ta chỉ việc đổi 2 đầu dây cuộn chạy 1 ngược lại là được. Còn cuộn chạy 2 ta vẫn giữ nguyên vị trí.

• Sau khi xác định xong, ta hãy đánh dấu các đầu dây lại. 2 đầu 1 và 4 chạy làm 2 đầu cuộn chạy. Cách đấu tương tự như đấu động cơ điện có 4 đầu dây.

b) Đấu dây motor 1 pha bằng dùng cảm ứng điện từ tiến hành xác định cực tím

Ngoài phương pháp trên, người ta có thể dùng phương pháp cảm ứng điện từ để tiến hành xác định cực tính. Mắc từng cặp dây chưa xác định vào trong VOM mức mA kế. Quay trục của động cơ và quan sát thấy nếu:

• Cặp dây nào có cường độ khác cặp còn lại thì đó chính là cặp dây của pha đề. 2 cặp còn lại chính là của pha chạy.

• Nếu động cơ có 6 đầu dây, khi chúng ta đã xác định được 2 đầu cuộn đề thì chỉ còn lại 2 cặp dây. Cần xác định đúng chiều cho 2 cặp dây trên bằng cách đấu nối tiếp 2 cặp dây của pha chạy sao cho khi tiến hành xoay trục kim mA kế sẽ chỉ cường độ lớn nhất. 

Điều này chứng tỏ 2 cặp dây trên đã được đấu đúng chiều là 1 2 nối 3 4. Sau đó, bạn cần đánh dấu đầu 1 và 4 để làm đầu ra 2 đầu 2 và 3 rồi đấu chung lại. Tiến hành đấu nối cho động cơ hoạt động tương tự như cách 1.

c) Cách đấu dây motor điện 1 pha có 3 dây ra

Cách xác định các đầu dây của động cơ điện 1 pha và máy nén khí có 3 dây ra (1 tốc độ) như sau: Motor quạt và máy nén 1 tốc độ dùng trong máy lạnh bao gồm 2 cuộn dây như hình dưới đây với 3 dây ra được quy định, đó là R-S-C. Trong đó:

R: là dây chạy

S: là dây đề (khởi động)

C: là dây chung

Sơ đồ đấu dây motor bao gồm có 3 dây (1 tốc độ)

Các bước xác định dây và cách đấu dây motor điện 1 pha như sau:

• Bước 1: Dùng đồng hồ VOM để đo 3 cặp điện trở chạy qua 3 đầu dây.

• Bước 2: Cặp dây có điện trở lớn nhất chính là 2 dây R,S  => dây còn lại chính là dây C

• Bước 3: So sánh điện trở của dây C so với 2 dây còn lại, nếu dây nào có điện trở nhỏ hơn thì là R, còn dây nào có điện trở lớn chính là dây S.

d) Cách đấu dây motor điện 1 pha có 4 dây ra

Có nhiều người thường khó khăn trong trường hợp động cơ 1 pha sử dụng tụ có 4 đầu ra là 2 dây Đen, 1 dây Xanh và 1 dây Nâu. 

Khi lấy đồng hồ đo thì bạn sẽ thấy 4 dây này đều được thông mạch với nhau, thế nên không thể xác định được cuộn khởi động để đấu cho tụ thế nào cả. Có 2 cách đơn giản để xác định đâu là cuộn LV và đâu là cuộn KD đó là dùng bằng mắt thường và sử dụng đồng hồ vạn năng.

e) Cách đấu dây motor điện 1 pha có 5 dây ra

Cách đấu dây motor điện 1 pha và xác định các đầu dây như sau: Motor quạt 3 tốc độ thông thường chính là motor dàn lạnh của máy lạnh, bao gồm 4 cuộn dây như hình dưới đây với 5 dây ra được quy định lần lượt là R-S-Hi-Me-Lo.

• R: dây chạy

• S: dây đề (dây khởi động)

• Hi: dây chạy tốc độ cao

• Me: dây chạy tốc độ trung bình

• Lo: dây chạy tốc độ thấp

Cách đấu dây motor điện 1 pha và xác định các đầu dây

f) Cách đấu dây motor điện 1 pha có 6 dây ra

Trong 6 đầu dây ra nếu có 4 đầu là của cuộn dây chính thì 2 đầu sẽ là của cuộn phụ. Cách xác định cụ thể như sau: Dùng ôm mét với thang đo R x 1 để đo từng cặp đầu dây, có 3 cặp dây sẽ liên lạc từng đôi. Đánh dấu ngay cặp đầu dây liên lạc với nhau và đo trị số điện trở của chúng.

Hai cặp nào có điện trở được đo bằng nhau thì đó là 2 cặp của cuộn dây chính (có 4 đầu dây), còn 2 đầu còn lại chính là của cuộn phụ.

Đánh số các đầu dây ở cuộn chính là 1 – 2; 3 – 4, còn ở cuộn phụ là 5 – 6.

Xác định cực tính của các đầu dây trong cuộn dây chính:  Lần lượt đấu động cơ theo sơ đồ như trên rồi đóng động cơ vào lưới. Trong 2 lần thử, lần nào động cơ chạy nhanh, êm mượt, không có tiếng ù và dòng điện vào động cơ nhỏ thì cách nối dây là đúng cực tính.

Tuỳ thuộc vào điện áp nguồn của động cơ là 110V hay 220V mà đấu nối dây để vận hành cho động cơ.

Trên đây là những thông tin liên quan đến sơ đồ đấu dây motor 1 pha chuẩn nhất hiện nay do Tân Thành Tài đã tổng hợp và chia sẻ đến mọi người. Hy vọng rằng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin hơn. Nếu có nhu cầu về các thiết bị motor điện xin liên hệ ngay với chúng tôi.

Hotline: 0918 026 532